تأثیر پروتئین سویا بر شاخص های متابولیسم استخوان در زنان یائسه مبتلا به استئوپنی

مقدمه: کاهش توده استخوانی یکی از مهمترین عوارض دوران یائسگی است که اغلب ناشی از افت سطح هورمون های تخمدانی می باشد. ترکیبات شبه استروژنی مثل ایزوفلاون ها که در گیاهان به ویژه سویا یافت می شوند به دلیل شباهت ساختمانی با استروژن ممکن است سرعت کاهش توده استخوان را در زنان یائسه کم کنند. لذا این تحقیق با هدف بررسی اثر پروتئین سویا بر شاخص های بیوشیمیایی متابولیسم استخوان در زنان یائسه مبتلا به استئوپنی انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه به روش کارآزمایی بالینی و به صورت قبل و بعد، بر روی 15 زن یائسه مبتلا به استئوپنی64-45 ساله انجام گرفت. به افراد شرکت کننده، مصرف روزانه g35 پروتئین سویا به مدت 12 هفته توصیه شد. نمونه گیری خون و ادرار، اندازه گیری های تن سنجی و یادآمد غذایی 2 روزه در هفته های 0 ،6 و12 صورت گرفت. داده های بررسی مصرف غذایی با برنامه food proccessor تحلیل و جهت بررسی تغییرات شاخص های متابولیسم استخوان و تغییرات داده های آنتروپومتری و رژیم غذایی از آنالیز اندازه گیری های تکراری استفاده گردید. سطح معنی داری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج: مقایسه تغییرات وزن، bmi، فعالیت بدنی و دریافت انرژی و سایر مواد مغذی مداخله گر در مراحل مختلف بررسی تفاوت معنی داری را نشان نداد. مصرف پروتئین سویا، کاهش معنی داری را در شاخص دزوکسی پیریدینولین ادرار و افزایش معنی داری در شاخص آلکالن فسفاتاز تام نشان داد (05/0>p)؛ اما تغییرات ایجاد شده در شاخص های استئوکلسین، c – تلوپپتید، پروتئین پیوندشونده با عامل رشد شبه انسولینی (igfbp3) و تلوپپتید کلاژن نوع i معنی دار نبود. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مفید مصرف پروتئین سویا بر شاخص های متابولیسم استخوان، گنجاندن این ماده غذایی ارزان ودر دسترس، در رژیم غذایی روزانه زنان یائسه، احتمالاً سرعت روند کاهش توده استخوانی را در آنها کم می نماید و می تواند گامی مثبت در جهت پیشگیری از پوکی استخوان باشد.